Eğitimi etkileyen faktörleri üç ana başlık altında toplayabiliriz:
A) Ailenin ve ev ortamının etkisi
B) Öğrenciden kaynaklanan faktörler
C) Okul ve öğrenciden kaynaklanan faktörler
A) AİLEDEN VE EV ORTAMINDAN KAYNAKLANAN FAKTÖRLER
Anne ve babanın eğitim seviyesi, kültür ve gelir düzeyi öğrencinin başarısını doğrudan etkilemektedir. Yaşadığımız bölgede eğitim seviyesi yüksek ebeveyn sayısı bir elin parmağını geçmemektedir. Hal böyle olunca aile öğrencilerin eğitimi için yeteri kadar ilgi göstermemektedir.
Ailede birey sayısı arttıkça başarı düşmektedir. Hasköy’de hane başına düşen kişi sayısı bakımından Türkiye’de ilk sıralarda yer alır. Bir odada birden çok birey yaşamak zorunda kalıyorlar böyle olunca öğrenci çalışma ortamı bakımından zorluklar yaşamaktadır. Çok çocuklu ailelerin bir diğer dezavantajı da anne ve baba gerektiği kadar çocuklarına zaman ayıramamaktadır.
Öğrencinin başarısı etkileyen faktörlerden biride çocuğun ailesi tarafından sorumluluk almaya ve başladığı işi bitirme alıştırmasıdır. Bunu yapan aile sayısı bir hayli düşük.
Ailenin kitap okuma alışkanlığı öğrencinin başarısını etkilemektedir. Öğrencilerimizde kitap okuma alışkanlığı bir hayli düşük çünkü ailelerde kitap okuma alışkanlığı yok. Bırakın kitap okumayı çoğu velimizin okuma-yazması yok.
DİL: Hasköy’de eğitimi etkileyen bir diğer sorun ise dil sorunudur. Öğrenciler doğduklarında aile içinde Arapça ve Kürtçe konuşuyorlar daha sonra Türkçe ile tanışıyorlar. Türkçeyi sonradan öğrenen öğrencilerde yorumlama sıkıntısı yaşamaktadır. Bunu gidermenin yolu ise düzenli kitap okuma alışkanlığı kazandırmaktır.
Bölgemizde öğrencilerin çoğu okul dışı zamanlarını sokaklarda veya kahve köşelerinde geçirmektedir. Dışarıda vakit geçiren çocuk ailesinden ve çevresinden yeteri kadar eğitim ve öğretim desteği alamamaktadır.
Çalışma ortamı da öğrencilerin başarısı etkilemektedir. Maalesef öğrencilerimizin çoğu sağlıklı bir çalışma ortamına sahip değil. Bu kadar olumsuzluklara sahip bir bölgede yapılması gereken öğrencileri olabildiğince okulda zaman geçirmelerini sağlamaktır. Ailelerinden yeteri kadar eğitim desteği alamayan öğrencilerin belirlenmesi ve bu çocukların, okul kitaplığından ve okuldaki öğretim materyallerinden daha fazlayararlanmalarını sağlamak amacıyla okul dışı zamanlarını da okulda geçirmelerini sağlamaya yönelik bir sistem oluşturulması gerekiyor.
B) ÖĞRENCİLERDEN KAYNAKLANAN FAKTÖRLER
Okuma becerilerindeki yeterlik düzeyi (okuma, anlama, araştırma yapabilme, sonuç çıkarma, değerlendirme yapma, problem çözme) yüksek öğrencilerin tüm derslerdeki başarısı yüksektir.
Bulunduğu sınıfa gelinceye kadar almış olduğu eğitimle oluşturduğu akademik temeli güçlü öğrenciler, bu konuda yetersiz olan öğrencilere göre daha başarılıdır.
Çocuğun içinde bulunduğu okul ortamı, çevre ve akran ilişkileri başarı beklentilerini yükseltir veya düşürür.
Öğrencileri öğrenmeye veya başarıya motive etmek için okul sisteminin, öğrencilerinin yaptığı her çalışmayı yakından izlemesi ve hatalarını nasıl düzeltebileceğini öğrenciye göstermesi gerekmektedir. Yaptığı çalışmaların denetleneceğini bilen öğrenciler ister istemez çalışmak, öğrenmek zorunda kalmaktadırlar.
C) OKUL VE ÖĞRETMENLERDEN KAYNAKLANAN FAKTÖRLER
Okul ikliminin yüksek düzeyde olumlu olduğu okullarda öğrenim gören öğrenciler daha başarılıdır. Özellikle idare ve öğretmen işbirliğinin olduğu okullarda başarı kaçınılmaz olur.
Öğretim materyallerinin (bilgisayar, bilgisayar programları, işitsel ve görsel materyaller) etkin kullanıldığı ve okul kaynaklarının yeterli olduğu okulların öğrencilerinin başarıları diğerlerine göre daha yüksektir.
Okuldaki eğitimin yeterlilik düzeyini en çok artıran faktör, eğitimin taraflarının birlikte ve ekip ruhu içinde çalışmalarının sağlanmasıdır. Öğrencilerini tanıyan ve öğrencilerine değer veren, onların sorunlarına çözüm üretmeye çalışan, velileri ile sağlıklı ilişkiler kurmayı ilke edinen yönetim anlayışı ile yönetilen okullarda, olumlu okul iklimi oluşacak ve öğretim materyallerinin veya okul kaynaklarının yetersizliği bile başarı artışını engelleyemeyecektir.
Okulda ekip ruhunun oluşturulmasını sağlamak için, öncelikle ölçme-değerlendirme ve geri bildirim yönteminin uygulanması gerekmektedir.
Bölgemiz öğretmen konusunda şanslı bir bölge sayılır. Her ne kadar öğretmen eksiğimiz olsa da genç, dinamik ve yeni eğitim sistemine göre eğitim almış bir öğretmen grubumuz var.
Yukarıda saydığım bütün olumsuzluklara sahip bir aile ortamında büyüdüm. 12 çocuklu bir ailede ve aynı odada beş kişi kalıyorduk. Hiçbir zaman çalışma masam ve çalışma odam olmadı. Türkçeyi de sonradan öğrendim. Hal böyle olunca başarısız bir öğrencilik geçirdim. Fakat fedakar öğretmenlerim vardı. Ben ne kadar başarısız olduysam onlar bana hep destek verdiler ve hiçbir zaman benden umutlarını kesmediler. Hepsine minnet borcum var. Bir sanatçı nasıl resimlerine küçük dokunuşlar yapıyorsa öğretmende öğrencilerin hayatına küçük dokunuşlarla dokunup olumlu yönde öğrencinin hayatını değiştirmelidir.
‘Kalbine giremediğiniz öğrencinin beynine giremezsiniz’
Saygılarımla…
Emrullah İNANÇ(Sosyal Bilgiler Öğretmeni)
Adres:
Sayanlar Mah. Yunus Emre Cad. Hasköy/MUŞ
Telefon
05055620738